جنس فروخته شده پس گرفته نمی شود!
«جنس فروخته شده پس گرفته نمی شود»
این جمله معروف اکثر فروشگاه‌های ایرانیان است. بگذارید این جمله را کمی از نظر روانشناسی و نگاه جامعه و زبانشناسی بررسی کنیم. این جمله می تواند ما را با واقعیت‌هایی زیادی درباره جامعه و روابط درونی آن آشنا کند. رفتارهایی از این دست به ما شناختی درباره رفتار‌های ضد توسعه و عدم محور بودن انسان در جامعه خواهد داد.
زبانشناسی-روانشناسی
این جمله یک جمله منفی است. از نظر روانشناسی زبانی پیام‌هایی که دارای بعد منفی هستند تاثیر بدی از گوینده در ذهن مخاطب خواهد گذاشت. مثلا در فرهنگ شرقی گفتن جواب‌های پوشیده و غیر مستقیم برای کم کردن بار منفی پیام‌ها متداول است. مثلا در زبان فارسی برای گفتن جواب «نه» معمولا از کلمه «خیر» به معنی نیک و درست استفاده می شود. یعنی به جای آنکه در فارسی برای رساندن جواب منفی می گویند جواب «خیر» است. یا به قولی خیری در آن نهفته است. در زبان انگلیسی جواب منفی خیلی کم برای پاسخ گویی به کار می‌رود. معمولا برای جواب‌هایی از این دست از اظهار تاسف استفاده می شود.
همانگونه که مشاهده می کنید از منظر زبانی جمله مورد نظر جهت رساندن پیام کاملا رک و عریان است. چیزی که در فرهنگ ملل شرق و حتی غرب کمتر مقبول است. در فرهنگ آمریکایی معمولا راحت بودن و رک بودن یک ارزش است. با این وجود آنها برای رساندن پیام‌های منفی سعی می کنند از سایر توانمند‌های زبان جهت رساندن پیامی با بعد منفی استفاده کنند. برعکس مردم انگلیس که مبادی آداب و تشریفات هستند.
جامعه و مسئولیت
بیاید این پیام را از نظر جامعه‌شناسی واکاوی کنیم. این جمله دو پیام مهم دارد اول رفع مسئولیت از خود در مقابل اعمال خود است. دوم عدم توجه به بازار و مشتری محور نبودن جامعه ما است.
وقتی شما از یک فروشنده چیزی می خرید او به زبان بی زبان می گوید شما این را بخر و پولش را رد کن بیاد من پس از دریافت پول و رسیدن به مقصودم دیگر با شما هیچ کاری ندارم. این جمله نشانگر رفع مسئولیت از خود در مقابل مشتری است. به عبارت دیگر ما خود را برای رسیدن به اهداف خود متعهد می دانیم و در نظر گرفتن اهداف و منافع دیگران را به هیچ وجه در نظر نمی گیریم. به قولی ما تا رسیدن به پول مسئولیت داریم بعد از آن با خودتان.
حتما شما اجناس گران با مثلا گارانتی خریده‌اید. گرانتی در ایران یک معنی بیشتر ندارد: پول بیشتر برای هیچ. اگر هم روزی خواستید از این امکان استفاده کنید طرف هزاران دلیل می آورد که شما را مقصر جلوه داده تا از خود رفع مسئولیت کند. « عدم استفاده درست» و یا « خارج از تعهدات گارانتی» معمولا جواب‌هایی است که شما بارها برای استفاده از گارانتی شنیده‌اید. هر دو جمله یک معنی دارند عدم مسئولیت پذیری.خلاصه هرجوری که شده شما نتوانسته‌اید از این گارانتی استفاده کنید.
مشتری محوری
زمانی برای برخی کارهای مربوط به فدورا به صورت داوطلبانه در بخش کارهای بازاریابی(مارکتینگ) فعالیت می کردم. با اینکه فدورا یک محصول رایگان بود ولی کارها و برنامه‌هایی زیادی برای جذب بازار و کاربر وجود داشت. محور کلیه فعالیت‌هایی این چنین کاربر یا مشتری بود. ما در بازار ایران به این گونه مسایل کمتر توجه داریم. در بازار تجارت ایران یک اصل وجود دارد و آن رسیدن به سود به هر قیمتی است. سایر اصول و مولفه‌های موثر در بازار کمتر مورد توجه قرار می گیرند.
نفع دوجانبه
برای رسیدن به اهداف بلند مدت تجاری در نظر گرفتن منافع دو جانبه بسیار مهم است. مشتری و فروشنده هر دو منافعی دارند باید در تنظیم روابط به گونه رفتار شود که هر دو طرف به حداکثر منافع خود برسند. بازار نباید فقط به رسیدن به منافع یک جانبه خود فکر کند و با طرق گوناگون از خود رفع مسئولیت کند. نمونه‌‌هایی رفع مسئولیت را در بالا دید. از طرفی مشتری با در نظر گرفتن این نکته دقت داشته باشد که حمایت از کسب و کار داخلی و بومی تاثیر بسزایی در ایجاد اشتغال و رونق تجارت دارد.
نتیجه
- مسئولیت پذیری برای همه
- فروشنده گرامی آن نوشته «جنس فروخته شده…» را لطفا همین الان بردارید.
- منافع هم را در نظر بگیریم، منافع کلی و هم سو برای خود و جامعه تعریف کنیم.
- محور بازار و تجارت مشتری است
- پیام‌ها منفی برای همدیگر مخابره نکنیم.
- استفاده از تمامی پتانسیل یک زبان برای انتقال پیام
خلاص.
جالب اینجاست کار از این حرفها هم گذشته و هر فروشنده برای رسیدن به سود بیشتر برای خودش قوانین و ترفند های مخصوص تدوین کرده و گمان کنم این فرمول ها موروثی دست به دست می شود!!!
دوستی تعریف می کرد که در کراچی از یک شرکت خارجی یکدستگاه ژنراتور خریده بودند، پس از چندماه کار، این دستگاه دچار مشکل می شود. می گفت با شرکت که تماس گرفتیم یک دستگاه نو را جایگزین کردند و پس از نصبش هم از ما معذرت خواهی کردند و رفتند!
من به خیلی از دوستان که چنین تابلوهایی توی مغازه یشان نصب کرده اند تذکر داده ام؛ ولی آنها برای خودشان دلایلی می آوند که از نظر علم مارکتینگ هیچ ارزشی ندارند. فروشنده های ما بازاریابی و مشتری مداری را یک علم و هنر نمی دانند.
برادر و خواهر مسلمانم سلام علیکم این هفته با سیمای اسلام همراه باشید با این مطالب:
۱- نهضت جهانی اسلام
۲- اسلام و انسان
۳- اسلام و واقعیت وجود بشر ( بررسی تمایلات شهوانی )
۴- بررسی مکتب دترمینیسم اقتصادی
(لطفاٌ نظرات خود را برای ما ارسال فرمایید)
با تشکر مدیران وبسایت سیمای اسلام