نوهان و نودبندگ

وش‌ات انت پیشی دور بلوچانی       بکشگ ءَ سُهرءُ اَشرپیانی نوهان نوهان از خویشاوندان نزدیک میرچاکر و خواهرزاده اوست. نام دیگر یا نام کوچک وی «اومر» و نام قبیله‌ای وی «نوهانی» است. ویژگی‌ای که نقش این پهلوان را در حماسه رند و لاشار برجسته می کند، این است که میرگوهرام را در برابر…

عاجزگ

تو را به هر نامی بخوانند زیباست. زن،مادر،دختر،همسر،دوشیزه،عاجزگ و …. همه تو را نشان می دهند. تو با هر نامی زمینه سازی هنر و زیبایی هستی. نام تو برای جهان نماد آرامش و صلح است. تو برای بهتر ساختن دنیا و تهی ساختن آن از زشتی و پلشتی نقش تاریخی به عهده داری. تو نمادی…

بالانچ

داں که په سمیان پیداک نه بیت دودایے      په تئی دودایان کدی بیرگرین بالاچ نبیت (سیدهاشمی) بالانچ یکی از نام‌های بسیار قدیمی بلوچی است. این اسم در بلوچی با مبارزه، سخت‌جانی و خونخواهی همیشه همراه بوده است. گاه بالانچ همان بلوچ و تبلور ویژگی‌های مردانگی و رادمردی فرض شده است. بالانچ دارای ریشه…

جای خالی بلوچ

ادبیات داستانی ایران یکی از متنوع‌ترین ادبیات جهان به لحاظ سوژه و فرهنگ است. این گونه‌گونی مربوط به تنوع بسیار زیاد زبان و فرهنگ در گستره ایران می باشد. زبان فارسی به عنوان یکی از ارکان ادبیات ایران دارای نقش بنیادی در بوجود آمدن این مشاع فرهنگی و ادبی در کشور می باشد. نویسندگان این…

ریشه عناصر فرهنگی بلوچ – مقدمات ۲

در بخش اول این مقاله به بررسی منابع تامین عناصر یک فرهنگ پرداختیم. بخش دوم این مقاله به بررسی بخش‌های باقی مانده برای شکل دهی عناصر فرهنگی در جامعه بلوچستان می پردازیم. مذهب و اعتقادات اعتقادات یا مذهب در بلوچستان تا زمان کنونی نقش بسیار پررنگ و تاثیرگذاری در جامعه بازی کرده است. در حال…

ریشه عناصر فرهنگی بلوچ – مقدمات

بخش اول مقدمه آیا تا به حال فکر کرده‌اید که عناصر یا چیزهایی که به فرهنگ شما مربوط می شوند در چه ریشه دارند؟ اولین بار از کدام منبع نشات گرفته‌اند؟ مثلا در فرهنگ بلوچ میارجلی از کجا آمده است؟ یا در سایر فرهنگ‌ها مثلا در ایران مراسم عاشور و تعزیه خوانی از کجا آمده…

جشن نیلوفر

امروز در تقویم ایران باستان روز جشن نیلوفر است. به عبارت دیگر امروز خرداد روز نامیده می شود. گل نیلوفر آبی یا همان لوتوس در آیین و فرهنگ مختلف به صورت نمادین به کار رفته است. برخی حقایق در مورد گل نیلوفر آبی(لوتوس) در باور آریایی نماد تجلی و ظهور گلبرگ‌هایش طبقات عالم زردشتی: نگه…

رابطه تنوع واژه و عناصر فرهنگی

تعاریف نهاد یا وجود (entity): شئی، موجود یا هرچیزی که در جهان خارج از ذهن انسان نمود ظاهری پیدا کند. لفظ (term): واژه یا کلمه‌ای که برای اطلاق هر وجودی استفاده می شود و یا به عنوان یک مدخل فرهنگ لغت قابل تعریف و معنی شدن باشد. عنصر فرهنگی (Cultural Trait): کروبر عنصر فرهنگی را…

نسل بی خاطره

وقتی به اطرافم به بچه‌‌هایی که رنگ و بوی این فرهنگ را نگرفته اند نگاهی می ‌اندازم بسیار نگران و غمگین می شوم. بچه‌ای که در بدو تولد نازینک نشنیده‌ است،وپس که واب ترء رودینیت، به گوشش نخورده است. امروز از آداب و فرهنگ خود بیگانه است. نمی داند کیست؟چیست؟ و به کجا قرار است…