برخی مطالبات استان سیستان و بلوچستان از دولت «تدبیر و امید»
توسعه استان
توسعه اجتماعی و اقتصادی استان سیستان و بلوچستان نیازمند برنامههای طولانی مدت برای رسیدن به معیارهای قابل قبول ملی و منطقهای است. با وجود ثروت فراوانی که در سالهای اخیر عاید کشور شد و سرازیر شدن بخشی از این درآمدها به سمت استان اما متاسفانه به علت نداشتن برنامههای توسعه محور بسیار از طرحهای نیمه تمام رها شد. برخی از طرحها گویا حتی از سر ناچاری جهت خرج پولی آمده از مرکز تعریف شده بودند که به دلیل نداشتن چشماندازهای درست کارهایی دیمی تعبیر شدند. مطابق آمارهای ملی و بینالمللی این استان به رغم دارای بودن پتانسیلهای فراوان از درجه رشد و توسعه بسیار پایین برخوردار است. کیفیت خدمات، آموزش، کسب و کار، سرمایهگذاری و امنیت هنوز به درجه مطلوبی در مقیاس ملی نرسیدهاند. برای آنکه توسعه استان به درجه قابل قبول و همه جانبه برسد نیازمند برنامههایی جهت تقویت زیرساختها است. پس از توسعه زیر ساختی که به عنوان طرح سرمایهگذاری برای کشور جهت سود رسانی ملی تعریف می شود باید در فاز دیگر به طرحهای تقویت توسعه پایدار اهتمام ورزید. مردم این استان با دادن رای بالا به دولت «تدبیر و امید» بار دیگر خواستههای به حق خود را جهت داشتن زندگی بهتر در این بخش از کشور با صدا بلند به گوش مرکز نشینان رساندند. خواستههای مردم این استان دارای دو بعد ملی و استانی است.
مطالبات ملی
مردم استان سیستان و بلوچستان در همه مقاطع حساس با حضور خود از طریق انتخابات شعور بالای سیاسی و اجتماعی خود را به نمایش گذاشتهاند. آنان با این استفاده از فرصتهای دموکراتیک سعی کردهاند هم مشارکت خود را در سرنوشت ملی به اثبات برسانند و هم از این مجرا به دنبال پیگیری نیازهای و حقوق خود باشند. وابسته بودن مسایل ملی و جهانی به هم دیگر باعث تاثیرپذیری این رویدادها از هم می شود. مردم این استان نیز از مشکلاتی که در سطح ملی در مقولههای مختلف ایجاد شدهاند نیز دچار صدمه و زیان شدهاند. فشارهای اقتصادی، گرانی، بیکاری و … از مسایلی هستند که مردم استان سیستان و بلوچستان نیز کمابیش با درجات متفاوت با آنها دست و پنجه نرم می کنند. شاید پایین بودن شاخصهای توسعه در این منطقه این مسایل را بسیار پررنگتر نشان داده است. بنابراین مردم این منطقه از کشور خواستار توسعه ساختارهای زیرساختی اقتصادی و اجتماعی کشور هستند. مسایلی همانند:
– بهبود فضای کسب و کار
– تسهیل قانونی و اجرایی سرمایهگذاری و کارآفرینی
– جذب حداکثری سرمایهگذاری خارجی در صنایع
– کاهش آمار بیکار در دورهی چهار ساله به یک عدد تک رقمی
– حذف تحریمهای بینالمللی وضع شده بر سیستم مالی، بیمه، کشتیرانی، نفت و پتروشیمی کشور
– تداوم طرح مسکن استیجاری و کنترل تورم بازار مسکن
– کاهش سهم مردم از هزینههای درمانی به ۳۰ درصد
– گسترش بیمه همگانی برای همه کسانی تحت پوشش هیچ بیمهای نیستند.
– مدیریت پروژهها و تعیین اولویت جهت تخصیص اعتبار از طریق احیا سازمان مدیریت و برنامه ریزی
– تقویت منابع بانک مرکزی و ارزش پول ملی
– افزایش سهم صنایع بزرگ به حدود ۵۰ درصد از صنایع کشور
– تقویت صنایع متوسط و کوچک در شهرهای مختلف کشور
– کاهش بدهیها خارجی، داخلی، بانک مرکزی دولت به رقمی مقبول به خصوص بدهی دولت به بخش خصوصی
– تقویت بدنه اجتماعی کشور از طریق سازمانهای مردمنهاد
– تحقق اهداف صادرات غیر نفتی به حداقل به ۹۰ درصد هدفگذاری سالانه
مطالبات منطقهای
چون بیشترین دغدغه کنونی مردم در زمان حال مربوط به مسایل اقتصادی است، سعی شده است نیازهای اقتصادی و اجتماعی ملی بیان شود.
از سوی دیگر مناطق مختلف ایران دارای نیازها و توانهای متفاوت هستند که می توانند در توانمندسازی کشور نقش بسزایی ایفا کنند. منطقه سیستان و بلوچستان با داشتن پتانسیلهای جغرافیایی، انسانی،فرهنگی و اجتماعی می تواند زمینه سازی تولید و توسعه هم برای خود منطقه و هم برای کل کشور باشد. با توجه به ضعفهای عمده در سیستمهای ساختاری در استان باید دولت اهم فعالیتها را برای تقویت ساختار بگزارد. توسعه راهها، توسعه و بهبود شبکه برقرسانی، آموزش، بهداشت، آب، مخابرات از فصول مهم برای توسعه زیرساختهای سیستان و بلوچستان است. همانگونه که قبلا اشاره شد هر چند فعالیتهایی برای توسعه استان در سالهای قبل صورت گرفته ولی به دلیل نبود اهداف توسعه زیرساخت کمتر توانستهاند مشکلات اساسی مردم را حل کنند. هنوز مردمی در این استان هستند که از نبود آب، برق و بهداشت به مسئولین محلی و استان مراجعه می کنند.
از مسایلی که سالها این استان با آن مواجه بودهاست مسایل تبعیضهایی است که خواسته و ناخواسته از مرکز یا استان اعمال شده است. سالها در کشور مدیریت دچار تمرکز گرایی افراطی در پایتخت می باشد. این نگاه از مرکز باعث شده است که برنامهریزی منطقهای متناسب با نیازهای آن منطقه صورت نگیرد. این موضوع باعث رشد نگاه تبعیض گونه به مناطق غیر مرکزی در کشور شده است. نوع دیگری از تبعیض تنگ نظریهایی است که به دلایل اجتماعی در خود منطقه به وجود آمده است. این نگاه محدود مانع رشد اجتماعی و سیاسی منطقه و تاثیرگذاری آن در سطح ملی شده است. یکی از خواستههای این منطقه رفع هرگونه تبعیض میان مردم است. علاوه بر این موضوع مهم چندین خواسته و نیاز منطقهای استان به شرح ذیل پیشنهاد می شود:
– سرمایهگذاری ملی بخشی از درآمد ناخالص کشور در بخش زیرساخت استان
– تقویت ترانزیت کالا
– افزایش سرمایهگذاری خارجی از طریق طرحهای تشویقی
– توسعه مراکز شهری
– ایجاد زمینههای تشویقی سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوص در استان
– جلوگیری از ترانزیت مواد مخدر از طریق همکاریهای بینالمللی و بومی
– اولویت سرمایهگذاری در توسعه فعالیتهای کشاورزی
– حمایت از نهادهای مدنی استان
– تمرکززدایی در مدیریت استانی
– سرمایهگذاری جهت ایجاد مراکز تحقیقی
– کاهش شکاف در برخورداری از خدمات اجتماعی میان شهر و روستا
– ایجاد زمینههایی برای تقویت توسعه اجتماعی با رویکرد فرهنگی-بومی
– ایجاد موج شکن و اسکلههای جدید در بندر شهید بهشتی چابهار
– تکمیل و توسعه جاده میلک-چابهار
– توسعه و بهسازی راههای شهرهای استان به خصوص شهرهای جدیدالتاسیس
– توسعه حمل و نقل ریلی استان
– ایجاد شبکه فاضلاب شهری
-توسعه معادن استان با رویکرد کارآفرینی و ایجاد صنایعی با ارزش افزوده
– طرحهایی برای بیابانزدایی
– تقویت شبکه سوخترسانی استان با نگاه به عرضه سوخت به کشورهای همسایه و ایجاد انبار و جایگاههای ویژه
– احداث پالایشگاه چابهار
– ایجاد دیتاسنتر و درگاه ملی اینترنت چابهار
– تجهیز مناطق ساحلی دریای عمان برای ترانزیت با همکاری کشورهای همسایه
– افزایش شاخصهای بهداشتی در روستاها
– ایجاد مجتمعهای فرهنگی در شهرها
– ایجاد مجتمعهای گردشگری در شهرهای استان
– طرح احیای زیستگاه جانداران نادر استان
– ارتقا شاخص باسوادی و معیارهای آموزشی
لیست نیازهای و خواستههای این استان به علت عدم توسعه نیافتن بسیار بلند بالا است. همت و تدبیر مسئولین می تواند این استان را در مسیر توسعه یاریگر باشد.